תמונות בעמוד
PDF
ePub

venis Difperfionis, Judæis nempe a patria procul degentibus; quos ex hac ipfa epiftola * conftat a præfidibus provinciarum male habitos effe, probris multum vexatos, ærumnis mifere oppreffos. Quid apoftoli auctoritate, aut pietate dignius, quam ea illis adhibere confilia, ea in mandatis dare, quibus freti atque fuffulti tot tantafque miferias æquo animo poffent perpeti? Hoc itaque ftudiofe agit ac vehementer, hoc argumentis quam maxime accommodis fuadet, præcipue Chrifti exemplo quafi ob oculos pofito; quod certe ad miferam Subditorum, quam Servorum, conditionem propius accedit: non enim privati cujufpiam domini juffu, fed fummi magiftratus nutu, flagris cæfus, ludibrio habitus, colaphis percuffus, morti addictus eft Chriftus. Exemplum itaque Subditis potiffimum utile "reliquit, ut "fequerentur veftigia ejus."

Efto tamen, hæc ad illos folummodo, qui herili imperio fuberant, a Petro referri: at certe, fi debetur hæc heris obfervantia (eque, imo) multo magis debetur regibus; quorum ut inviolata permaneant jura, multo acrius enitendum eft, quam ut Dominis obfequantur famuli. Principi enim dum fua conftiterit auétoritas, facile erit omnem domefticæ difciplinæ vim, aut nutantem fuftinere, aut collapfam reftituere; fin vero apex ille regiæ poteftatis ruerit confpiciemus illico omnia ea inftituta, quæ intra privatos parietes vigere debent una in ruinam labi.

Suma rerum huc redit; Petrum in ea effe fen

* Vide cap. i. ver. 6, 7. ii 1, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 48,

39. v. 8, 9.

[blocks in formation]

tentia, ut Magiftratui, utcunque munus fuum male tuenti, utcunque injurias nobis et damna inferenti, cedamus tamen atque obtemperimus; cumque Petrus hac in re quafi Pauli interpretem egerit, diverfum ccrte ab illo minime fenferit, eandem fuiffe et Pauli fententiam liquido conftat; adeoque quæ circa poteftates fublimiores officii præcepta expofuit, non ad eos tantum reges reftringi debere qui officio fuo prorfus fatisfaciunt.

Meminerent, qui iftiufmodi interpretamentis, ad libitum, imo ad ftudium atque gratia confictis temere indulgent, meminerint, inquam, quid alias ab eodem Petro dictum fit; Quofdam fcilicet inftabiles atque indoctos quæ in Paulinis Epiftolis occurrerent" intellectu difficilia, ad fuam ipfo"rum perditionem depravare." Quod fi tam fevere illos notaverit, qui etiam difficilia intellectu prave detorquerent; quid de iis arbitramur dicturum fuiffe, qui omni arte, omni ftudio elaborant, ut quæ fatis per fe facilia funt atque explicata, commentis fuis invertant atque obfcurent ?`

Atque hæc hactenus-Quofque enim pertingat officii noftri ratio (iis haudquaquam anguftiis, intra quas eam novatores quidam coarctare fatagunt, a Paulo conclufa) fatis videtur expofitum. Quærendum dein,

III. Quibus Argumentis, ut magiftratui rite obfequamur, contendat apoftolus.

Obfequii erga principes exhibendi duas affert rationes: quarum hæc quidem ducitur a facro illo fonte, unde fluxit regum majeftas, atque ipfum jus imperii; non eft enim poteftas nifi a "Deo, quæ autem funt, a Deo ordinato funt,"

etc.

etc. Altera autem pertinet ad utilitatem, feu privatam cujufcunque, feu omnium communem, cui invigilat, cui confulit, præmiis, pœnifque xqua lege diftributis, reipublicæ dominus: "Dei enim Minifter eft tibi in bonum, et vindex in "iram ei qui male agit." Ab utraque decerpta, utriufque quafi in unum vim colligit apoftoli illa conclufio: Ideo neceffitate fubditieftote (vel potius, * Ideo neceffe eft ut fubjiciamini) non folum propter iram, fed etiam propter confcientiam; non metu tantum pœnæ ab hominibus irrogandæ, fed et officii ipfius, quo conftrinxit nos Deus, vinculo, adducti.

[Quod percontabatur aliquando a Pharifæis Chriftus de Baptifmo Johannis, id ad imperii humani originem poteft apte referri; Unde erat? e cœlo, an ex hominibus? Sunt, qui illico refpondeant, ex hominibus? et multa quidem habent prompta ac propofita, quibus fententiam hanc tueantur ut rerum naturæ congruentem, et verifimillimam. Cætera inter caufæ fuæ præfidia, duo funt quibus maxime nitantur; quorum alterum quidem fibi concedi poftulant, non admodum verecunde; alterum, argumentis non fatis firmis ac valentibus, extorquere contendunt. Quod fu munt, hujufmodi eft, Fuiffe tempus aliquod cum nullius dominationi fubjecti viverent mortales : dein arguunt, jus vitæ ac necis in multitudine ipfa refediffe primo, id populum a femetipfis ad magiftratus legiteme tranftuliffe. Quorum ego ab iis neque illud in hac difputatione poni de

Αναγκη των απολασσεσθαι.

bere,

bere, neque hoc rationibus unquam poffe confici, prorfus mihi perfuadeo.

Hæc autem, ad alia cum festinemus, nec vacat, neque multum attinet excutere; præfertim cum una illa Pauli voce fatis argui poffint ac refelli; Non eft enim poteftas nifi a Deo, quæ autem funt a Deo ordinita funt. Significantius ac clarius multo eadem Græce efferuntur, * γαρ εσιν εξεσία, Η μη απο Θες, αι 5 εσαι εξεσίαι υπο Θου, τελαγμεναι εισιν. Fontem hic, ut diximus, aperit apoftolus, a quo manat quecunque inter hominis licite exercetur poteftas, * γαρ εσιν εξουσία, ει μη απο Θεού Qui autem tali poteftate funt præditi, eos u EU TEX9 affirmat, id eft (ut ego quidem existimo) non a Deo tantum, fed et fub Den conftituti atque ordinari; fupremi nempe omnium gubernatoris in moderandis hominum civitatibus fuftinere perfonam, vices explere: unde et Dei Miniftri continuo appellantur, qui fcilicet, non jure fuo imperant, non fua aliqua auctoritate pollent, fed tantum commiffas fibi a mundi rectore partes tuentur; cui et muneris fui, feu bene, feu male adminiftrati, rationem funt reddituri.

Cum itaque poteftatem, a Deo derivatam, fortiantur; Dei ipfius quoque nomine infigniuntur; paflim apud Sacros Scriptores: Dii enim dicti funt, inquit Chriftus, quia ad illos Sermo Dei factus eft; co quod numinis juffu evocati, et populis præfecti, effent divinæ quafi dominationis vicarii

66 non eft enim poteftas nifi a Deo ; quæ autem "funt poteftates, fub Deo ordinatæ funt; fub "beato, fcilicet, illo et folo potente, rege regum, 66 et Domino Dominantium, qui folus habet im"mortalitatem, ut alibi idem Paulus loquitur;

cujus

cujus verba, cum illuftrandæ huic de regum poteftate a Deo arceffenda doctrinæ faciant, opera pretium erit hic pacis expendere.

Deum folum potentem prædicat apoftolus, eadem plane ratione, ac qua folum immortalem: ad eundem quippe, et potentiæ illius, qua hominibus præfunt reges et immortalitatis, qua hoinines beftiis antecellunt, origo referenda eft. Potentes quidem funt, in fua quifque ditione, principes; imortales funt animi humani: at non fuapte natura ac vi, non facultate aliqua, aut a populo, aut a parentibus traducta, fed Dei unius voluntate ac nutu, et illi funt potentes, et hi immortales. Imperii jus omne, omnem immortalitatis vim unus in fe continet Deus; quicquid horum ad res creatas pertinet, id ab illo univerfum emanat. regibus conftituendis populus nonunquam, liberis ferendis parentes femper interveniunt: a populo tamen haud magis oriri poffunt fumma Majeftatis jura, quam a parentibus filiorem anima non interituræ: hæc hujufmodi funt, quæ folus, a fe orta, pro lubitu fuo impertit Deus; idein, et poteftatis humanæ fons, et animorum immortalium auctor atque fator unicus.

Hanc apoftoli verbis ineffe fententiam, perquam probabile eft; hanc adeo refpexiffe videntur primævæ ecclefiæ Scriptores. "Cujus juffu homines "nafcuntur, hujus juffu et reges conftituuntur, "inquit irenæi interpres *." Idemque plane fentit Irenai forte viftigiis infiftens, Tertullianus ‡. Tertull. Apol. cap. 30.

Iren. lib. v. cap. 24.

"Inde,

« הקודםהמשך »