תמונות בעמוד
PDF
ePub

plicitate evangelica alienius? Et tamen funt qui hæc, non hortamenta obfequii, at feditionis irritamenta, ab ipfo Paulo, clam quidem ac tecte, fed data opera, volunt fubminiftrari.

Sentiunt ii ipfi qui hæc afferunt, quam lubrico in loco confiftant; itaque alio fe vertunt. Conjiciunt fcilicet, hanc Epiftolam a Paulo effe exaratam ineuente jam principatum Nerone, cum in cives adhuc minime fæviret, cum Christianis nondum cædem inferret, nondum infidias inftrueret. Perquam arcto fane fpatio inclufa eft hæc conjectura: Utcunque enim imperium jam adeptus Nero nihil nifi juftum ac lene, nihil nifi beneficum præ fe feret; perfonam tamen hanc, quam fibi impofuerat, vix brevi tempore fuftinuit; intra quod fcriptam effe hanc Epiftolam, dictu quidem nihil facilius, fed quæ fidem faciant, prorfus incerta funt. Sint ea autem quam certiffima :— :-At vero illo ipfo tempore, cum jam edicto non exularent, capite non plecterentur Christiani, multis tamen malis atque incommodis conflictabantur, injuriis laceffiti funt, probis atque contumeliis vexati: Hæc ne evenirent Illis, qui Deorum immortalium cultum, omnemque religionem tollere putabantur, ne mitiffimi quidem imperatores fatis caverunt; quibus fcilicet, uti Gallioni illi, nihil eorum quicquam curæ erat. Atque hac (fi non deteriori conditione) Christianos tum Romæ fuiffe, perlecto hujus Epiftolæ capite octavo, vix eft qui dubitet. Hoc innuunt, quæ in fine Capitis duodecimi occurrunt; "Benedicite perfequentibus vos; benedicite, et non maledicite;" et cætera, ufque ad illum Verficulum, in quo caput definit; "Noli vinci a malo, fed vince in bono malum."

malum." His autum proxime adhæret præcep→ tum illud ipfum, in quo explicando verfamur; ad quod adeo, quæ præcefferant, pertinere, et quafi viam fternere, omnino exiftimandum eft. Sive itaque rerum Chriftianarum, pacatiffimis tiam temporibus, atque ea ipfa tempeftate, qua hæc fcripta funt, conditionem, five apoftolicæ, orationis curfum atque cohærentiam fpectemus; id utrinque perfpicuum eft, Sublimiores has poteftates, quibus non refiftendum effe edixit Paulus, quæcunque illæ fuerint, tales certe fuiffe, a quibus multa tunc temporis paterentur Christiani.

Sed demus id etiam, Romanos Chrifti fidem profitentes, nihil calamitatis, nihil mali hactenus perpeflos effe: At certe, quod non inciderat, jam tum in propinquo fuit, ac plane inftabat. Ea una erat omnium ubicunque Chriftianorum fors, periculis femper proximos effe, tanqmam in procinctu atque in acie ftare. Id fcilicet monuerat ipfe ille cui nomen dederant: "Injicient Vobis "manus, et perfequentur vos, tradentes in fyna

[ocr errors]

gogas, et cuftodias, trabentes ad reges, et præ "fides, propter nomen meum." An id latuit Paulum? an animo forte exciderat, tum cum de jure regum ac præfidium in fubditos differeret ? De fe quidem, prophetarum monitis obtemperans, et Divino ifpe Spiritu afflatus, prædixerat; "Spi"ritus Sanctus, per omnes civitates mihi protef"tatur, dicens, quoniam vincula et tribulationes

[ocr errors]

me manent." An, qui fuis tam perfpicax crat, in aliorum malis etiam ante occurfum cernendis, prorfus cæcutavit? An, cui follicitudo omnium ecclefiaram perpetuo inftabat, quæ Romanæ ecclefiæ jam tum immineret tempestas, non attendit,

non

non profpexit, non fomniavit? Sin vero præfenferit; credibile eft, nulla ingruentis iftius procellæ ratione habita, hæc ad Romanos fcripfiffe apoftolum? ad alium quafi fcopum mente collineaffe? ea tantum tradidiffe præcepta, que pacatis rebus congruerent, effentque in annum torte unuin aut alterum valitura? Qui hanc Paulo fententiam affingunt, utcunque fibi ipfis fapere videantur, apoftoli certe fapientiæ haud multum tribuunt; quem, fcilicet, exiftimant, id officii genus, quod maximi effet momenti, quodque potiffimum averfarentur hominis, omnino præteriiffe, in hoc vero totis viribus incubiffe, ut fuaderet difcipulis, quæ ponderis vix quidquam in fe haberent, quæque effent ipfi fponte fua, atque alacri mente facturi.

Ecquid enim fuafore opus eft, ut Vectigalis ac Tributi, Timoris atque Honoris debita perfolvantur regibus, qui dé nobis et de republica optime funt meriti? ut magiftratibus non refiftatur, a quibus minime lædimur? ut "Poteftatibus fub

limioribus fubditi effe" velimus, quæ in id tantum præfunt, ut quafi in fpecula pofitæ commodis noftris profpiciant melius atque invigilent?,

[ocr errors]

Cum quidem ab iniquis principibus premi nos atque affligi contigerit; cum capita, cum fortunæ periclitentur, cum multa mala perpeffi, plura adhuc impendere videamus; tum fane præceptis, hortationibus, argumentis opus eft, quæ animum injuriarum non fatis patientem temperent, quibufque quafi adminiculis fulti in officio ftare poffimus. Hac itaque in caufa apte admodum et cum dignitate Pauli verfatur oratio. Qui autem id illum egiffe putant, ne erga bene merentes fi

mus

mus ingrati, ut optimis principibus fua conftet reverentia; nec, quid argumento conveniat, nec quid apoftolum deceat, perfpicere videntur.

Unum hoc, quo fe recipiant, habent perfugium; infitam nempe hominum animis opinionem de obfervantia ethnicis magiftratibus minime debita, hic a Paulo acriter atque animofe, ut oportuit, convelli. Sed cum hunc errorem foli amplecterentur Judæi, cumque ea Romæ ecclefia, ad quam fcriberet Paulus, ex Ethnicis fore conftaret; patet, huic uni fundamento omnem apoftolica argumentationis vim inniti non poffe; adeoque nec tanti effe hanc captiunculam, ut ei difcutiendæ ultra immoremur: præfertim cum in eadem fententia, quam Paulo nos tribuimus, Petrum ex omni parte confentientem, eique fuffragantem habemus.

[ocr errors]

Subditos, Servofque ne deeffent officiis, quibus tenerentur adverfus reges at Dominos, fic hortatur Petrus—“Subjecti eftote omni humanæ creaturæ, propter Deum; five regi, quafi "præcellenti, five ducibus, tanquam ab eo mif"fis ad vindictam malefactorum, laudem vero "bororum-Servi, fubditi eftote, cum omni "timore, dominis; non tantum bonis et mo"deftis, fed etiam dyfcolis." Dein, quod ex utraque parte præceperat, hoc communi quafi argumento tuetur et commendat: "Hæc eft enim 86 gratia, fi, propter Dei confcientiam fuftinet "quis triftitias, patiens injufte. Quæ enim eft "gloria, fi, peccantes, et colaphizati, fuffertis ? "fed fi, bene facientes, patienter fuftinetis, hæc "eft gratia apud Deum." Poftremo, Chrifti patientiam, tanquam exemplar, intueri eos jubet, VOL. II. E e

ad

ad eamque fe totos componere ac conformare. "In hoc enim (ait) vocati eftis; quia et Chriftus "paffus eft pro nobis, vobis relinquens exemp"lum, ut fequamini veftigia ejus: Qui, cum "malediceretur, non maledicebat; cum patere"tur, non minabatur; tradebat autem juste se "judicanti." Quo pertinent hæc, non opus eft ut multis apud vos agam; ita enim facilia atque expedita funt, ut difputatione vix egeant. A perte hoc Petrus fignificat, fubdi nos oportere tam "tantum bonis et Regibus, quam Dominis, non "modeftis, fed etiam dyfcolis," i. e. qui inique, afpere, et inhumane nos tractant; quibufque vix effet ut non refifteretur a nobis, nifi intuitu tum mercedis quam pollicetur Deus, tum exempli quod propofuit Chriftus, omnes iracundiæ aculeos, omnes animorum tumores, comprimeremus.

Spectare hæc qui ad Servos tantum aiunt, ad Subditos vero pernegant, dupliciter peccant; cum et ea difcerpant, quæ, uti ab apoftolo prolata funt, aptiflime cohærent, et rei ipfius rationem non fatis attendant. Petrum, fcilicet, exiftimant, cum expofuerat, primo, quid fubditi regibus, dein, et quid Dominis fervi deberent, ad ea argumenta protinus dilapfum effe, iifque inculcandis ufque ad finem capitis inhæfiffe, quæ quidem omnino ad fervos, haudquaquam ad fubditos, in officio continendos pertinerent. Id certe magis intererat rei et publicæ et Chriftianæ, ut regibus, quam ut Heris, pie obediretur. Id itaque quod præcipuum erat, præcipue in animo habuiffe apoftolum, par eft credi, fi modo ad id aptari poffint ejus verba; quæ quidem ad id aptari non tantum poffunt, fed debent. Scripfit Petrus Ad

venis

« הקודםהמשך »