תמונות בעמוד
PDF
ePub

3363. c. Impius Amon, proditione domesticorum suorum, in domo sua occisus est: et in horto Uzzæ, cum patre Manasse sepultus est. Percussitque populus omnes qui conspiraverant contra eum'.

Post eum filius Josias, puer octo annorum, rex constitutus, annos 31. regnavit".

Thærei, septennali siccitate fatigati, Corobium purpurarium quendam, qui ad Platæam insulam Libyæ ventis aliquando abreptus fuerat, ex Itano et urbe Cretæ mercede conductum, cum suorum aliquibus ad eam insulam explorandam iterum miserunt: qui, eo cum aliquot mensium cibariis ibi relicto, quam celerrime redierunt, ut suis quod invenerant renunciarent. Sed his ultra præstitutum tempus redire differentibus, appulsa eo ex Ægypto veniens navis Samia (cujus gubernator erat Colæus) cibaria in annum Corobio reliquit: quæ deinde vento abrepta et Herculeas columnas transvecta, Tartessum pervenit".

3364. Theræi, e septem suis oppidis colonis sorte delectis, cum duabus eos biremibus, duce Batto, (alio nomine Aristotele vel Aristea nominato) in Platæam miserunt.

Thales, Examii filius, Mileti in Ionia nascitur, Olympiadis XXXV. anno primo ut ex Apollodori chronico refert in ejus vita Laertius.

Cimmerii, a Scythis Nomadibus ejecti e sedibus suis, ex Europa in Asiam transierunt, iter semper secundum mare tenentes: Sardesque Lydiæ, præter arcem ceperunt; Ardye Gygis filio ibidem tum regnante".

3366. Theræi, quum per biennium Platæam incoluissent, uno e suis ibi relicto, Delphos navigaverunt, oraculum sciscitaturi, quid ita secum in Lybiam profectis nihilo tamen melius ageretur. Acceptoque responso, ad urbem Lybia (sicut eis injunctum fuerat) nondum illos concessisse in Platæam reversi, recepto quem ibi reliquerant, incoluerunt locum in Libya e regione insula, nomine Aziristum; amœnissimis collibus utrinque conclusum, et utrin

12 Reg. cap. 21. ver. 23, 24, 26. 2 Chron. cap. 33. ver. 24, 25, m 2 Reg. cap. 22. ver. 1. 2 Chron. cap. 34. ver. 1.

Herodot. lib. 4. cap. 151, 152.

Idem. ibid. cap. 153. et 156.

P Herodot. lib. 1. cap. 15. et 103. et lib. 4. cap. 1. et 12.

que flumine præterlabente'. Ibi, circa Hesperidum hortos Syrtimque majorem, imbre piceo madefacta tellure, silphi sive laseris plantam repente natam Cyrenæi referunt, septemante urbem suam conditam anniss.

3369. Phraortes Medorum rex, in obsidione Ninives, cum magna exercitus parte periit. Cui Cyaxares filius succedens, annis 40. regnum obtinuit: in cujus initio, necem paternam ulturus, tota supra Halyn fluvium Asia sibi conciliata, bellum contra Assyrios instauravit.

3370. a. Josias anno ætatis 16. ex Zebudda Pedaiæ e Ruma, filium suscepit Eliakimum: qui 25. annorum fuit, quum regnare inciperet".

c. Idem octavo regni sui anno, quum esset adhuc puer, (et pater tamen) cœpit quærere Deum Davidis patris sui3. Cyaxares prælio superavit Assyrios. Cui Niniven deinde obsidenti ingruit ingens Scytharum exercitus ; qui Cimmerios ex Europa ejectos prosecuti, a Mæotide palude profecti, Caucaso monte ad dextram relicto, in Mediam penetrarunt: rege Madye, Protothyæ filio, duce3. Qui Indathyrsus ille Scytha est; quem, ex Scythia erumpentem, Asiam ad Ægyptum usque invasisse, ex Megasthene Strabo, sub initium libri Geographiæ suæ decimi quinti, et Arrianus, in rerum Indicarum libro, referunt: Indathyrso illi Scytharum regi cognominis, adversus quem Darium Hystaspis filium expeditionem infeliciter postea instituisse legimus". Hic vero Medi, cum Scythis congressi prælioque fusi, superioris Asiæ imperium amiserunt: quod deinde Scythæ 28. annis obtinuerunt. Quo prophetiam illam referunt Tremellius et Junius": "Recensebit [Cyaxares, Niniven obsidens] magnificos suos; sed illi corruent in ambulatione illorum;" Scytharum scilicet quorum expeditio, ambulatio potius et velitaris cursus, quam domina

Herodot. lib. 4. cap. 157.

Theophrast. Plantar. histor. lib. 6. Plin. natur. histor. lib. 19. cap. 3. t Herodot. lib. 1. u 2 Reg. cap. 23. ver. 36.

x 2 Chron. cap. 34. ver. 3.

y Herodot. lib. 1. cap. 104. lib. 2. cap. 1. et lib. 7. cap. 20.

Herodot. lib. 4. cap. 76. 126, 127.

a Herodot. lib. 1. cap. 104. et lib. 4. cap. 1.

Nahumi cap. 2. ver. 5.

tio et administratio dicenda erat: quippe qui Mediam, Assyriam, Asiamque spatio annorum 28. percurrerunt, occuparunt atque amiserunt: "festinabunt ad murum illius, quasi paratus fuisset protector;" id est, festinanter volabunt in oppidum, quasi ipsum a Cyaxaris violentia liberassent et porro protecturi essent.

3371. c. Shallum, sive Jehoachaz, patrem habens Josiam, matrem Hamitalem filiam Jeremiæ e Libna, natus est. Eum enim 23. annos natum, senioribus fatribus posthabitis, populus regem patris loco constituit. Shallumi nomine, ut videtur, melioris ominis causa, in aliud mutato: quod commune illud ei fuisset cum Shallumo Jabeshi filio; qui unico tantum mense regno potitus, a Manahemo est occisusd. Ex quatuor vero Josiæ filiis, 1 Chron. cap. III. ver. 15. commemoratis, Shallumum hunc esse, postremo loco nominatum, ex Jeremiæ cap. XXII. ver. 11, 12. cum 2 Reg. cap. XXIII. ver. 33, 34. et 2 Chron. cap. XXXVI. ver. 3, 4. collato, apparet ; non Johananem primogenitum, ut nonnulli existimant. Nam primogenitum non fuisse Jehoachazum, tum ex eo colligitur, quod a populo unctus fuisse dicatur, quum ungi non solerent filii regum primogeniti, ad quos jure ordinario regni hæreditas spectabat: tum ex ætate illa 23. annorum, quam unctionis suæ tempore egisse dicitur; quum post trimestre spatium substitutus illi frater Eliakim, 25. annorum fuisse legatur. Unde eum Jehoachazo seniorem fuisse liquet: quod et Josephus confirmat.

3373. Sadyartes, Ardyis filius, apud Lydos annis 12. regnavith.

Scythæ universa Asia superiore potiti, hinc recta in Ægyptum contendunt. Quibus jam Syriam Palæstinam ingressis Psammitichus Ægypti rex occurrens, muneribus precibusque effecit ne ulterius progrederentur. Scythæ vero regredientes, quum in urbem Syriæ Ascalonem pervenissent, plerisque nullo illato damno prætergressis, pauci

2 Reg. cap. 23. ver. 30, 31. 2 Reg. cap. 23. ver. 30. h Herodot. lib. 1. cap. 16.

d Ibid. cap. 15. ver. 13, 14.
Libro 10. antiquit. cap. 6. al. 7.

aliquot relicti Veneris Uraniæ fanum spoliarunt: qui, simul cum posteris, hæmorrhoidibus percussi sunt. Hoc vero anno, qui secundus Olympiadis XXXVII. fuit, Scythas Palæstinam pervasisse, in Eusebii chronico notatum est uti et Sinopen fuisse conditam, quam Ponti urbem nobilissimam a Milesiis Strabo, libro duodecimo, a Macritio Coo conditam refert Phlegon apud Stephanum, in Zivón. Constat autem Cimmerios in Asiam venientes, quum fugerent Scythas, Chersonesum condidisse, ubi nunc Sinope Græca urbs sita est: inquit Herodotus*.

Thærei septimo postquam Aziristum incolere cœperunt anno, admonitu Lybium, ad locum Irasa dictum inde commigrarunt; et ad fontem, qui Apollinis esse ferebatur," consederunt'. Ibi Battus, Cyrene condita, anno secundo Olympiadis XXXVII. (ut in Eusebii chronico legitur) regnavit 40. annis, et post eum filius ejus Arcesilaus 16. cum primis hisce colonis: ad quos sub tertio rege, Batto Arcesilai filio, magna Græcorum multitudo, Appollinis Delphici oraculo invitata, postea accessit; Apria apud Ægyptios imperantem. Qui regis Ægyptii synchronismus jam positum conditæ Cyrenes tempus verius esse confirmat, quam quod ab aliis varie habetur assignatum.

3374. c. Josias, anno regni sui duodecimo cœpit mundare Judam et Hierosolyma ab idololatriæ sordibus: excelsis, et lucis, et altaribus Bahalimorum, cum subdialibus statuis quæ impositæ erant eis, sculptilibusque et fusilibus destructis; et ossibus sacerdotum combustis super altaria illorum. Deinde progressus ad civitates Manassis, et Ephraimi, ac Simeonis, usque ad Naphthali, altaria, et lucos, et sculptilia, omnesque subdiales statuas, similiter demolitus est per totam terram Israelis".

3375. c. Jeremias, anno decimo tertio regis Josiæ, ad propheticum munus a Deo vocatus, se excusat: sed repetito Dei mandato, cum promissionibus et signis ad prophetiæ argumentum pertinentibus, confirmatus; de calamitate a Babylonio Judæis superventura habitatores illius

Herodot. lib. 1. cap. 105. Herodot. lib. 4. cap. 158. n 2 Chron. cap. 34. ver. 3-7.

* Lib. 4. cap. 12.
m Herodot. ibid. cap. 159.

terræ præmonere jubetur. Cui adjunctus Zephanias, et alii prophetæ, populum rebellem ad pœnitentiam revocare frustra conanturp.

Prusias (vel Prusa, in Bithynia) condita1.

3378. Nabopollasarus Babylonius a Saraco (sive Chynaladano) Assyriorum et Chaldæorum rege, qui eum exercitui suo præfecerat, deficiens, Niniven copias adversus eum eduxit. Cujus impetum ille formidans, se ipsum cum regiis concremavit: et Chaldæorum suorum principatum Nabopollasarus obtinuit. Quibus per annos 21. illum præfuisse, et in tertio rerum Chaldaicarum libro tradit Berosus, et regum canone Ptolemæus.

Quis vero Saraco in regno Assyriaco successerit, ignoratur. Nondum enim illud dissolutum fuisse quod Josephuss et Hieronymust sensisse videntur, tum ex sacra historia constat, tum ex Herodoto, qui non ante expulsos ex Asia Scythas Niniven expugnatam, et Assyriam a Medis subactam fuisse confirmat. Vide infra ad annum mundi 3398. et 3103.

3379. Sadyattes Lydorum rex cum exercitu terram Milesiorum invasit : et per sex annos bellum illud gessit".

3380. d. Josias anno regni decimo octavo, Hilkiæ summo sacerdoti mandat, ut ex collectis pecuniis domus Dei restauraretur. Ille operi intentus, librum legis (authenticum, a latere arcæ fœderis repositum; qui ab initio regni Manassis amissus fuisse videtur) reperiens, per Shaphanem scribam ad regem mittit. Josias, libri lectione perculsus, Huldam prophetissam consulit; a qua, de regni excidio, sententiam accipit; ejus executione tamen, dum ipse viveret, dilata". Hinc rex, congregatis ad se omnibus senioribus Judæ et Hierosolymorum, cum sacerdotibus et prophetis, librum illum legis coram toto populo le

• Jerem. cap. 1. ver. 2-17. cum cap. 25. ver. 3.

P Zephan. cap. 1. ver. 1. Jerem. cap. 25. ver. 3, 4, 5.

9 Euseb. chronic.

Alexander Polyhistor. in Græcis Eusebianis Scaligeri, pag. 38, et 39.

Lib. 9. antiqu. cap. 11. et lib. 10. cap. (

1 Præfat. in Jonam, cap. 7.

w Herodot. lib. 1. cap. 18.

6.

2 Reg. cap. 23. ver. 29.

Deut. cap. 31. ver. 26.

2 Reg. cap. 22. ver. 3-20. 2 Chron. cap. 34. ver. 8-28.

« הקודםהמשך »